Anatomia dyskopatii
Dysk – Tarcza międzykręgowa – Krążek międzykręgowy ? to nazwy określające ten sam element anatomiczny. Najbardziej popularną, a zwłaszcza wśród pacjentów nazwą jest dysk. Kształtem przypominający dysk lekkoatletyczny.
Zbudowany jest on z dwóch rodzajów tkanki łącznej. Środkowej (centralnej), galaretowatej i sprężystej masy łącznotkankowej ? zwanej ?jądrem miażdżystym, lub galaretowatym?, oraz z okalającego ją mocnego, włóknistego pierścienia zbudowanego ze zbitej tkanki łącznej. Pierścień, swą budową przypomina warkocz lub splecioną linę. Centralna, galaretowata część dysku w 70% składa się z wody.
Umiejscowienie dysków i ich funkcje.
Dyski znajdują się między trzonami ruchomych kręgów od 2-go kręgu szyjnego aż do kości krzyżowej. Trzon każdego z wyżej wymienionych kręgów na górnej i dolnej powierzchni ma wklęsłe zagłębienia odpowiadające kształtom dysku. Powierzchnie te nazywamy płytkami grznicznymi. Płytki graniczne stanowią połączenie otoczki dysku z gąbczastą strukturą kości trzonów kręgowych. Fizjologiczne – równoległe usytuowanie względem siebie tych powierzchni jest bardzo istotne dla prawidłowego funkcjonowania całego kręgosłupa.
Opisując wyżej usytuowanie powierzchni trzonów, miałem na uwadze zachowania poszczególnych kręgów w wyprostowanej pozycji stojącej, czyli fizjologicznej dla naszego gatunku. Amortyzacja i zwiększenie ruchu kręgów względem siebie to podstawowe zadania dysków.
Patologia w dyskopatii
Chcąc mówić o fizjologii czy patologii kręgosłupa, trzeba koniecznie zwrócić uwagę na prawidłowości miednicy i kończyn dolnych, czyli pięter leżących poniżej. Dyskopatia ?Mianem tym określa się choroby dysku, wraz z płytkami granicznymi. Początkowe zmiany chorobowe dysku są trudne do zdiagnozowania. Zwężenie przestrzeni międzytrzonowej, lub sklerotyzacja blaszek granicznych w obrazie Rtg. świadczy już o zaawansowanych zmianach dyskopatycznych. Zmiany tego typu często przebiegają bezobjawowo.
Do przewężenia przestrzeni międzytrzonowej dochodzi najczęściej na wskutek odwodnienia, czyli dehydrytacji dysku. Spękanie pierścienia włóknistego, lub wadliwe ukrwienie, odżywienie dysku jest przyczyną tego zjawiska.
Ryzyko przepukliny jądra miażdżystego jest wprost proporcjonalne do spękań w pierścieniu. Chorobowo zmieniony, spękany pierścień zachowuje się jak sparciała guma, która pęka przy użyciu niezbyt dużej siły. Pęknięcie pierścienia włóknistego doprowadza do wypłynięcia galaretowatej masy jądra miażdżystego.
Objawy są uzależnione od kierunku, poziomu i stopnia przemieszczenia się jądra miażdżystego, czyli galaretowatej masy.
Bywa, że dochodzi do przemieszczenia dysku bez przerwania ciągłości pierścienia włóknistego.
Leczenie dyskopatii
Farmakologiczne
Rehabilitacyjne
Manualne
Operacyjne
Autorem artykułu jest Andrzej Rokwisz
Co na to Wiki?
Większość dolegliwości spowodowanych dyskopatią kwalifikuje się do leczenia nieoperacyjnego. U części pacjentów, dolegliwości spowodowane dyskopatią ustępują samoistnie, jednak u większości pacjentów z tej grupy, dochodzi do kolejnych incydentów, zazwyczaj wymagających już leczenia. Leczenie zachowawcze, w pierwszej kolejności, proponowane jest wszystkim tym pacjentom, u których nie doszło do przerwania ciągłości pierścienia włóknistego, bez względu na stopień jego uszkodzenia. W leczeniu zachowawczym, dużą rolę odgrywają metody z zakresu fizjoterapii. Na szczególną uwagę zasługują te spośród nich, które wymagają od pacjentów: aktywności w procesie usprawniania, oparte są na działaniu bodźców mechanicznych, oferują pacjentom edukację w zakresie prawidłowych wzorców ruchowych. Przykładem może być metoda McKenziego.
W przypadkach, kiedy leczenie zachowawcze, oparte na wymienionych wyżej zasadach, zakończyło się niepowodzeniem, oraz w przypadkach nie kwalifikujących się do leczenia zachowawczego (mniej niż 5% pacjentów) proponowana jest interwencja chirurgiczna, najczęściej dyscektomia, czyli usunięcie części jądra miażdżystego, które uciska korzeń nerwowy lub niekiedy także worek oponowy zawierający rdzeń kręgowy (do poziomu 1. lub 2 kręgu lędźwiowego) lub nerwy rdzeniowe. W przypadkach mało zaawansowanych gdy nie ma zaburzeń nerwów ruchowych (niedowładów, porażeń), a głównym problemem pacjenta jest ból przewlekły, współczesna chirurgia kręgosłupa posiada szereg minimalnie inwazyjnych procedur operacyjnych takich jak mikrodiscektomia, discektomia endoskopowa czy system przezskórnej niskotemperaturowej koblacji (tak zwana nukleoplastyka) krążka międzykręgowego.
Z uwagi na szczególny profil patofizjologiczny oraz warunki anatomiczne takie postępowanie nie zawsze przynosi ulgę i zdrowie pacjentowi. W ostatnich latach szczególną uwagę zyskała metoda przezskórnej dekompresji laserowej (PLDD). Niestety procedura przezskórnej dyscektomii znajduje zastosowanie tylko w nielicznych przypadkach (około 1%), kiedy korzeń nerwowy nie jest silnie uciśnięty. W innym razie zastosowanie powyższej metody może często prowadzić do pogorszenia stanu pacjenta z uwagi na indukcję procesów zapalnych w przestrzeni międzykręgowej. Techniki minimalnie inwazyjne są procedurami nadzwyczaj precyzyjnymi i wymagają dużego doświadczenia operatora.
Podstawowe jednak znaczenie ma farmakoterapia z zastosowaniem leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym oraz miorelaksacyjnym. Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest co najmniej 6 tygodniowe utrzymywanie się objawów bólowych.
Badanie przeprowadzone na psach wykazało, że terapia rezonansem magnetycznym (MBST) zmniejsza dolegliwości we wczesnym stadium choroby – redukuje ból spoczynkowy i szczytowy. Sama terapia rezonansem musi być jednak prowadzona równolegle z kinezyterapią i wzmacnianiem mięśni grzbietu i brzucha, aby cofnąć przesunięcia dysków[10].
Dyskopatia [online]. Wikipedia : wolna encyklopedia, 2021-10-04 19:38Z [dostęp: 2022-02-17 23:24Z]. Dostępny w Internecie: //pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dyskopatia&oldid=64720312
Najnowsze komentarze